Natuurlijk! Logisch

De natuur stelt ons steeds weer voor verrassingen.
Ons vernuft heeft ons ver gebracht. Maar vroeg of laat komt de natuur met een reactie die ons nieuwe problemen bezorgt. Bestrijdingsmiddelen blijven hoogstens vijftig jaar werkzaam; daarna worden de plantjes of beestjes resistent voor dit middel. Gelode benzine, onze auto’s reden er mooi op, maar deze bleek ons IQ aan te tasten. Genetisch gemodificeerd Bt-katoen, de meest aangeplante katoensoort van dit moment, blijkt na dertig jaar toch vatbaar te worden voor zijn belagers.
Wat doen we meestal? Een nog giftiger gif ontwikkelen – dat ook binnen vijftig jaar weer overleefd is? Nog dieper graven om dat ene aller-slimste middel te vinden? Of gaan we onze houding tegenover de natuur herzien? Haar logica proberen te doorgronden? Aanvaarden dat we de natuur niet kunnen dwingen? In elk geval niet zoals we een stuk staal kunnen smeden tot een brug? Misschien moeten we meer met de natuur meebewegen. En aanvaarden dat alles met alles samen hangt. Dat kán; met onze computers en algoritmes kunnen we dat steeds beter doorzien. De natuur leert ons zelfs hoe genetische modificatie in ons voordeel kan werken.
Veel vaker dan we denken kan de natuur ons de weg wijzen. De natuur heeft een oplossing voor alle technische problemen: plakken, boren, koelen en verwarmen, bewegen, filtreren, waarnemen, repareren, pompen en vele andere. En de natuur is ongelooflijk precies in al die processen. Afval kent zij niet. Wij kunnen nog heel veel leren.
Alle Bruggink was R&D directeur bij DSM, hoogleraar industriële organische chemie aan de Radboud Universiteit en nauw betrokken bij de ontwikkeling van de biobased economy. Diederik van der Hoeven is filosoof en wetenschapsjournalist. Zij vatten de ‘nieuwe relatie tot de natuur’ samen in zeven ‘lessen’.