Paters van de sociale actie

ERIK SENGERS 
Paters van de sociale actie. De Abdij van Berne en de sociale kwestie 1895-1940 

In de periode 1895-1940 hebben vier paters van Berne bijgedragen aan de verbetering van de sociale omstandigheden in Nederland. De 'boerenapostel' Gerlacus van den Elsen is een begrip. Maar met hem waren meer paters actief in een tijd die gekenmerkt werd door grote economische, maatschappelijke en politieke spanningen. Jos Nouwens en Julius van Beurden waren de grondleggers van de middenstandsbeweging. En Pius van Aken legde de basis voor de werkgeversorganisaties. Wat hun werk typeerde was dat ze invloedrijke werken en adviezen schreven en die tegelijk verbonden met daadkracht. De organisaties en coöperaties die ze oprichtten verbeterden daadwerkelijk de situatie van boeren en middenstanders. De werkgevers werden bewogen zich meer te interesseren voor het lot van hun werknemers. De sociale ideeën van deze paters over de ordening van de economie zijn nog steeds voor onze tijd relevant. 

Dr. Erik Sengers (1971) is godsdienstsocioloog en kerkhistoricus. Hij is bestuurslid van het Centrum voor de Sociale Leer van de Kerk, voorzitter van het werkgezelschap godsdienstsociologie en lid van de redactie van Religie & Samenleving. Dit onderzoek werd uitgevoerd aan de Tilburg School of Theologie.