Groots en meeslepend

H. Marsman (1899-1940) heeft een aantal gevleugelde versregels op zijn naam staan. ‘Denkend aan Holland / zie ik brede rivieren / traag door oneindig laagland gaan’; ‘Groots en meeslepend wil ik leven’; ‘De zon en de zee springend bliksemend open’ – het zijn evergreens uit een veelvuldig geciteerd oeuvre. Met tijdgenoten als Bloem, Nijhoff, Van Ostaijen en Vasalis behoort hij ontegenzeggelijk tot de bekendste en meest gelezen dichters van ons taalgebied.

Tijdens zijn leven, maar ook nog lang na zijn dood kende Marsmans populariteit geen grenzen. Gerrit Achterberg en Ida Gerhardt bewonderden hem als geen ander, voor de jonge Lucebert was hij een inspirerend voorbeeld. ‘Herinnering aan Holland’ werd in 2000 gekozen tot het gedicht van de twintigste eeuw. Marsmans reputatie is te danken aan de tomeloze energie en vitaliteit die zijn poëzie uitstraalt, ook wanneer ze in het teken staat van dood en verval of als ze de dreigende ondergang van de Europese beschaving profeteert. Geen dichter heeft zo beeldend geschreven over het Hollandse klimaat van regen en wind en het Hollandse landschap van polders, duinen, rivieren en de zee.

Jaap Goedegebuure selecteerde de gedichten voor deze bloemlezing, waarin Tempel en Kruis geheel is opgenomen. Hij verzorgde ook het nawoord.